IKA - Leidraad voor werkgevers
In het structureel instroomkanaal stel je als werkgever een werknemer te werk die niet gekwalificeerd is om de zorgfunctie, het zorgberoep uit te oefenen. De werknemer volgt tijdens de tewerkstelling een kwalificerend opleidingstraject, richting een knelpuntberoep in de zorg- en welzijnssector, voor onderstaande functies:
- Verzorgende (PSC 318.02 en publieke sector)
- Zorgkundige (PSC 330.01.20 en publieke sector)
- Kinderbegeleider baby’s en peuters (PC 331 en publieke sector)
- Kinderbegeleider buitenschoolse kinderopvang (publieke sector)
- Logistiek assistent zorg (PSC 330.01.20 en publieke sector)
- Persoonsbegeleider/opvoeder (PSC 319.01 en publieke sector)
De werkgever zet in op begeleiding en coaching op de werkvloer en ontvangt hiervoor een vergoeding. De keuze om het structureel instroomkanaal toe te passen ligt bij de werkgever. De werkgever brengt de kandidaat in het geëigende (personeels)financieringssysteem voor de sector in, voor zover daar budgettaire ruimte voor is op instellingsniveau.
Herbekijk het webinar en publicatie van de presentatie
Stroomdiagram - van vacature tot aanvraagvergoeding
Wettelijk kader: elke sector een eigen collectieve arbeidsovereenkomst of protocol
De collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing voor werkgevers die behoren tot het paritair subcomité voor de diensten voor gezins- en bejaardenhulp van de Vlaamse gemeenschap. De medewerker krijgt een arbeidsovereenkomst aangeboden 'verzorgende in opleiding structurele instroom' (CAO van 02/02/2023)
Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers die vallen onder het paritair subcomité voor de opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en -diensten van de Vlaamse Gemeenschap. De medewerker krijgt een arbeidsovereenkomst aangeboden in het kader van het structureel instroomkanaal naar het beroep van opvoeder/begeleider/persoonsbegeleider. (CAO van 18/04/2023)
De collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing voor werkgevers en werknemers van de diensten die door de Vlaamse Gemeenschap worden erkend en/of gesubsidieerd - rusthuizen voor bejaarden - de rust- en verzorgingstehuizen - de centra voor kortverblijf voor bejaarden. De medewerker krijgt een arbeidsovereenkomst aangeboden in het kader van het structureel instroomkanaal in een woonzorgcentrum, voor het beroep van logistiek assistent/logistiek medewerker in de zorg of het beroep van zorgkundige. (CAO van 17/04/2023)(In bijlage gecoördineerde CAO; onder voorbehoud van definitieve goedkeuring door het PC 330 d.d. 11/9/2023)
Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en de werknemers van de organisatoren van kinderopvang voor baby's en peuters die vergund zijn door de bevoegde instelling van de Vlaamse Gemeenschap en behoren tot het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector, met uitzondering van de organisatoren gezinsopvang. De medewerker krijgt een arbeidsovereenkomst aangeboden in het kader van het structureel instroomkanaal voor het beroep van kinderbegeleider baby's en peuters. (CAO van 03/04/2023)
Dit akkoord is van toepassing op de werknemers van vermelde voorzieningen, beheerd door een lokaal bestuur, die door de Vlaamse Gemeenschap erkend en/of gesubsidieerd worden:
- de woonzorgcentra en de centra voor kortverblijf; voor het beroep van logistiek medewerker in de zorg en zorgkundige
- de diensten voor gezinszorg; voor het beroep van verzorgende
- de vergunde groepsopvang baby en peuter; voor het beroep van kinderbegeleider baby’s en peuters
- de kleuteropvang met kwaliteitslabel; voor het beroep van kinderbegeleider schoolgaande kinderen
- de voorzieningen voor personen met een beperking; voor het beroep van opvoeder-begeleider-persoonsbegeleider
- de voorzieningen in de jeugdhulp, voor het beroep van opvoeder-begeleider-persoonsbegeleider
Doelgroep en vacature
Het structureel Instroomkanaal richt zich tot:
1. Alle personen die niet voldoende gekwalificeerd zijn om een zorgfunctie/beroep uit te oefenen en wel willen werken binnen de zorg- en welzijnssector en een kwalificerend opleidingstraject willen aanvatten. Tot deze doelgroep kunnen behoren:
- Werknemers die reeds tewerkgesteld zijn in de zorg- en welzijnssector maar niet voldoende gekwalificeerd zijn om een zorgfunctie/beroep met een hoger/ander kwalificatieniveau uit te voeren.
- Werknemers die in een andere sector tewerkgesteld zijn en een carrièreswitch willen maken en niet voldoende gekwalificeerd zijn om een zorgfunctie/beroep met een hoger/ander kwalificatieniveau uit te voeren.
- Deeltijds of voltijds werkzoekende personen
- Niet beroepsactieve personen
- …
2. De kandidaten volgen op het moment van inschrijving niet reeds een kwalificerend vormingstraject, gefinancierd met middelen van Intersectoraal Fonds voor Gezondheidsdiensten of sociale akkoorden.
Elke werkgever die een niet ingevulde vacature voor de genoemde functies heeft kan een vacature plaatsen. De werkgever brengt de kandidaat in, in de geëigende (personeels)financiering voor de sector, wanneer de werkgever hiervoor budgettaire marge heeft.
1. Wanneer de werkgever de keuze maakt om een interne medewerker te laten doorgroeien naar een nieuwe functie, dan publiceert de werkgever geen vacature op de VDAB-website.
2. Voor het aanwerven van een externe kandidaat zal de werkgever de vacature publiceren op de VDAB website en op eigen gekozen websites. De titel van de vacature start met:
IKA – verzorgende of IKA - zorgkundige of IKA logistiek assistent zorg of IKA kinderbegeleider baby's en peuters of IKA kinderbegeleider buitenschoolse kinderopvang ( enkel publieke sector) of IKA persoonsbegeleider/opvoeder
Voor de VDAB website: Bij de opmaak van de vacature combineer je in de titel van de vacature het trefwoord ‘IKA’ + de functie en gebruik je in de opmaak van de vacature het bijhorende beroepssjabloon voor deze functie; (verzorgende of zorgkundige of kinderbegeleider of persoonsbegeleider of polyvalent medewerker in zorginstellingen). Deze actie is noodzakelijk om vacatures automatisch op de care-er website te plaatsen.
Selectie
De kandidaten worden geselecteerd door de betrokken werkgever op basis van de groeimogelijkheden van de kandidaten richting de nieuwe functie.
Je kan als werkgever beroep doen op bestaande en ondersteunende selectie– en assessmenttools voor een werkgever.
De werkgever kan indien gewenst aan VIVO de contactgegevens vragen van het extern kantoor waarmee zij samenwerken, voor een online testing van de kandidaat. Het gaat daarbij om 2 opties:
- de kandidaat vult online de algemene intelligentietesten in
- de kandidaat vult online algemene intelligentietesten in met motivatiegesprek
De kandidaat kan op elk moment aangemeld worden. De intelligentietesten kunnen snel afgenomen worden. Het resultaat is binnen de 2 weken beschikbaar. Het plannen van een motivatie-interview kan meer tijd in beslag nemen. Invulformulier Structureel Instroomkanaal
De kosten van het assessment zijn voor de werkgever.
Externe kandidaten die niet geselecteerd worden in het kader van het structureel instroomkanaal worden door de werkgever doorverwezen naar de VDAB.
De arbeidsovereenkomst
De kandidaat wordt aangeworven met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. De kandidaat krijgt in principe een voltijds contract. Voor elk beroep is een sectorale collectieve arbeidsovereenkomst of protocol opgesteld waarin o.a. de geldende loonvoorwaarden en de aanvangsanciënniteit van de medewerker zijn overeengekomen. (zie CAO PC/publieke sector)
- Loonbarema voor PC 318.02 - verzorgende
- Loonbarema voor PC 319 – persoonsbegeleider
- Loonbarema voor PC 330.01.20 – logistiek assistent zorg
- Loonbarema voor PC 330.01.20 – zorgkundige
- Loonbarema voor PC 331 – kinderbegeleider baby’s en peuters
- Loonbarema publieke sector verzorgende
- Loonbarema publieke sector zorgkundige
- Loonbarema publieke sector logistiek assistent zorg
- Loonbarema publieke sector kinderbegeleider
- Loonbarema publieke sector persoonsbegeleider
De ingangsdatum van de arbeidsovereenkomst voor een werknemer die binnen de organisatie wil doorgroeien valt samen met de startdatum van de opleiding.
De ingangsdatum van de arbeidsovereenkomst voor een externe werknemer valt;
voor PC 319 en PC 331 valt samen met de eerste opleidingsdag
voor PC 318 gaat in bij aanvang van het opleidingstraject
voor PC 330 voor een externe medewerker, ten vroegste zes maanden voor de aanvang van het opleidingstraject
voor Openbare diensten ten laatste samen met de ingangsdatum van de eerste opleidingsdag
De werknemer is vrijgesteld van arbeid tijdens de opleidingsperiode.
De premies voor onregelmatige prestaties zijn niet van toepassing voor bepaalde uren/dagen.
De werkgever zorgt voor de terugbetaling van de vervoersonkosten woon- werkverkeer:
- werkdagen
- lesdagen en examenperiode: woonplaats - opleidingsverstrekker
Welke uren vrijgesteld zijn van arbeid en de premies voor onregelmatige prestaties zijn verschillend per CAO en de publieke sector. (zie CAO PC/publieke sector)
Na het succesvol doorlopen van de opleiding blijft de werknemer in dienst van de werkgever waarmee hij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur heeft afgesloten. De werknemer wordt conform betaald de loonschaal die van toepassing is voor de functie die wordt uitgeoefend. De studietijd wordt meegenomen voor de geldelijke anciënniteit.
De werknemer verliest het recht op betaalde afwezigheid in het kader van de opleiding wanneer:
- het attest van nauwgezetheid (aanwezigheid en onwettige afwezigheid tijdens het opleidingstraject)
- het inschrijvingsattest
niet kan worden voorgelegd.
De werkgever is er niet toe gehouden de ‘werknemer in opleiding’ aansluitend in dienst te houden indien de werknemer:
- zelf stopt met de opleiding
- niet slaagt voor de opleiding, niet geslaagd is voor de tweede zittijd
- indien het lokaal bestuur of PC 330 niet beschikt over een tewerkstellingsplaats op het einde van de opleiding.
De overeenkomst kan beëindigd worden met een wettelijke opzegtermijn. (zie CAO PC/protocol)
Opleidingsluik
De kandidaat werknemer volgt een kwalificerend opleidingstraject richting een knelpuntberoep in de zorg- en welzijnssector, m.n. kortlopende opleidingstrajecten, opleidingsniveau secundair onderwijs:
- Logistiek assistent zorg
- Verzorgende – zorgkundige
- Kinderbegeleider baby’s en peuters en schoolgaande kinderen (de laatste is enkel publieke sector)
- Persoonsbegeleider (richting jeugd- en gehandicapten zorg)
Graduaats-, HBO5 en bachelor opleidingen zijn geen kortlopende trajecten en met een ander onderwijs niveau. Zij worden uitgesloten voor IKA.
Opleidingstrajecten zijn bij voorkeur voltijds. In overleg tussen werkgever en werknemer kan er uitzonderlijk gekozen worden voor een deeltijds opleidingstraject, complementair met de afgesloten arbeidsovereenkomst.
De opleidingstrajecten worden in afstemming met de onderwijspartners maximaal verkort in duur, met behoud van de kwaliteit van de opleiding. Opleidingstrajecten worden afgestemd op mogelijke leertrajecten op de werkvloer.
Er wordt ingezet op vrijstellingstrajecten, EVC erkenningstrajecten en EVK trajecten, zodat de opleidingstrajecten verkort kunnen worden in duur.
1. Elders Verworven Competenties of EVC Wanneer de kandidaat ervaring of kennis heeft opgedaan over een beroep via werk of vrije tijd, dan is het mogelijk om deze kennis en vaardigheden te laten erkennen en kunnen er vrijstellingen behaald worden voor een opleiding. Door vrijstellingen in te zetten wordt een diploma op kortere tijd behaald. Momenteel kan een persoon een EVC traject bij een erkend testcentrum afleggen voor kinderbegeleider baby’s en peuters en kinderbegeleider schoolgaande kinderen. De EVC-procedure is niet gratis, de kosten worden betaald door de kandidaat werknemer. | |
2. Eerder Verworven Kwalificaties of EVK Eerdere studies kunnen meetellen om bij de nieuwe opleiding vrijstellingen te krijgen. Door bewijsstukken voor te leggen van de opleidingen, de inhoud van de vakken, getuigschriften, attesten Je bent vrijgesteld voor een bepaald opleidingsonderdeel of een deel daarvan. De onderwijs verstrekker oordeelt over de vrijstellingen. De EVK-procedure is gratis. | |
3. Sommige onderwijsverstrekkers kennen zelf vrijstellingen toe.
|
De stagetijd wordt bij voorkeur zo veel mogelijk voldaan bij de eigen werkgever. Met uitzonderingen van onderdelen die verplicht in een andere context moeten plaatsvinden
De werknemer schrijft zich in overleg met de werkgever in, in een school of erkend opleidingscentrum naar keuze.
Binnen het volwassenenonderwijs worden binnen de zorgopleidingen standaard 2 grote opstartmogelijkheden voorzien, namelijk februari en september. De meeste CVO’s voorzien die 2 momenten als opstart van een nieuw traject. Daarnaast is het mogelijk om met de coördinator/trajectbegeleider van een CVO ook af te spreken i.f.v. individuele opstartmogelijkheden. CVO’s gaan uit van individuele trajecten op maat en zoeken telkens de beste oplossing voor elke individuele cursist en zijn/haar werkgever. Opstartmogelijkheden op andere momenten zijn mogelijks ook een optie.
Medewerkers in opleiding aangeworven bij een Dienst voor Gezinszorg kunnen de opleiding tot Verzorgende - Zorgkundige volgen bij een opleidingscentrum van de Diensten voor Gezinszorg. Werknemers in opleiding tewerkgesteld in een woonzorgcentrum kunnen alleen de opleiding volgen in een CVO.
De praktijkgerichte opleiding kinderbegeleider bij Syntra wordt op verschillende startmomenten aangeboden in dag- of avondonderwijs. Vrijstellingsaanvragen of een vrijstellingsproef worden schriftelijk aangevraagd.
Elk CVO heeft een contactpersoon voor het structureel instroom kanaal. Voor de beroepsgerichte- en praktijkgerichte opleidingen neem je contact op met de opleidingscoördinator.
De werknemer levert bij aanvang aan de werkgever:
- een inschrijvingsattest of aanmeldingsformulier van opleiding
- een document waarop de startdatum en de vermoedelijke einddatum van de opleiding zijn vermeld
De werknemer levert op vraag van de werkgever:
- het attest van nauwgezetheid (aanwezigheid tijdens het opleidingstraject) af
Begeleiding en coaching op de werkvloer
Begeleiding en coaching op de werkvloer is essentieel voor het welslagen van het structureel instroomkanaal. De werkgever heeft de keuze of de kwaliteitsvolle begeleiding en coaching van de werknemer in opleiding gebeurt door vrijstelling van eigen personeel of trekt hij hiervoor externe coaching aan.
De coaching- en begeleidingstrajecten op de werkvloer omvatten minimaal volgende ondersteuning ten aanzien van de werknemer in opleiding:
- coaching op de werkvloer
- mentoring op de werkvloer
- werkvloerbegeleiding op maat van de werknemer in functie van het aanleren van de competenties met het oog op het behalen van een kwalificatie - sociale dienstverlening
- ondersteuning van de HR-dienst in functie van de selectie en screening van de kandidaat- werknemer
- de studiekost.
Om een kwaliteitsvolle begeleiding en coaching op de werkvloer aan te bieden, is het volgen van een mentoropleiding aan te bevelen. VIVO voorziet hiervoor een gratis aanbod met verschillende formules.
Indien de werknemer nood heeft aan taalcoaching, dan zet de werkgever maximaal in op bestaande instrumenten.
- taalcoaching tijdens individuele beroepsopleiding ( IBO-T)
- job- en taal coaching voor nieuwe medewerkers
Aanvraag vergoeding: het maximaal aantal trajecten, vergoeding aanvragen, ...
Het aantal trajecten voor het structureel instroom kanaal is voor gelimiteerd. Het mogelijk aantal trajecten per organisatie is afhankelijk van een sectorale regelgeving en/of lokaal sociaal overleg. (zie CAO PC/publieke sector)
De werkgever ontvangt een vergoeding voor de begeleiding op de werkvloer. De werkgever kan deze vergoeding vrij inzetten met als finaliteit een kwaliteitsvolle begeleiding en coaching van de werknemer in opleiding. De werkgever heeft de keuze of dit gebeurt door vrijstelling van eigen personeel of voor het aantrekken van externe coaching. Dit steeds met het oog op een kwaliteitsvolle begeleiding en coaching.
De werkgever kan voor de coaching en begeleiding op de werkvloer een vergoeding bij VIVO vzw aanvragen, vanaf de start van de opleiding of tot maximaal 6 maanden voor de start van de opleiding, vanaf de ingang van de nieuwe arbeidsovereenkomst.
Per coaching- en begeleidingstraject van de werknemer in opleiding in kader van het structureel instroomkanaal richting de kwalificatie van logistiek assistent/logistiek medewerker in de zorg wordt een vergoeding van 4.800 euro (vierduizend achthonderd euro) voorzien, waarvan 600 euro (zeshonderd euro) studiekost
Per coaching- en begeleidingstraject van de werknemer in opleiding in kader van het structureel instroomkanaal richting de kwalificatie van verzorgende/zorgkundige, kinderbegeleider, opvoeder/begeleider/persoonsbegeleider wordt een vergoeding van 6.900 euro (zesduizend achthonderd euro) voorzien, waarvan 600 euro (zeshonderd euro) studiekost.
De vergoeding voor elk coaching- en begeleidingstraject van de werknemer in opleiding in het kader van het structureel instroom kanaal wordt aangevraagd bij VIVO vzw.
De werknemer krijgt van de werkgever een éénmalige studiebeurs van € 600,00. Dit voor de betaling van het inschrijvingsgeld, materiaal, studieboeken, kosten kinderopvang, … Deze € 600,00 maakt deel uit van de premie die de werkgever van VIVO ontvangt. De werkgever stort deze éénmalige studiebeurs, door aan de werknemer. Deze premie dient geregistreerd te worden als een kost eigen aan de werkgever die vrij is van RSZ maar wel onderworpen is aan belastingen.
Voor de werknemer binnen PC 318.02 zijn alle aantoonbare schoolkosten ten laste van de werkgever. Inschrijvingsgeld, materiaal, boeken, … Voor de werknemers van PC 318.02 dient de studiebeurs dus niet doorgestort te worden.
Monitoring, lokaal sociaal overleg orgaan en opvolging
Eigen aan elk PC/publieke sector, wordt voorafgaandelijk aan de eerste arbeidsovereenkomst een nota/verslag bezorgd en besproken op het lokaal sociaal overlegorgaan. (zie CAO PC/publieke sector).
Per semester bezorgt de werkgever de nodige statistische gegevens voor de monitoring aan VIVO, meer bepaald over het aantal trajecten per functie, de persoonskenmerken van de kandidaten, kenmerken van de opleiding en de opleidingsinstelling, de kenmerken van de werkgever en het resultaat van de opleiding.
Het structureel instroomkanaal voorziet in een gedegen monitorings- en opvolgingssysteem. De werknemers in opleiding, worden per opleiding bevraagd om;
- zicht te krijgen op het uitgebreider profiel van de kandidaten
- zicht te krijgen op succes factoren en knelpunten die invloed kunnen hebben op de duurzaamheid van het traject.
Cumulatie: werkgever en werknemer
Het aanwenden van andere financieringsbronnen of incentives voor de werkgever en de werknemer mag op geen enkele wijze afbreuk doen aan de sectorale vastgelegde loon- en arbeidsvoorwaarden. De werkgever onderzoekt zelf of de werkgever, de werknemer en de opleiding voldoen aan de voorwaarden.
