Stimuleer informeel leren

Informeel leren blijkt een krachtige bron van leren.  Hoe kunnen we deze vorm van leren nog meer inzetten?

man en vrouw aan pc

 

We kunnen informeel leren niet echt organiseren maar we kunnen het wel faciliteren, ondersteunen en stimuleren.  
Ontdek hieronder praktische tips om mee aan de slag te gaan.  

Creëer een werkomgeving waar informeel leren vanzelfsprekend is:  

  • Stimuleer kennisuitwisseling: Faciliteer informele momenten zoals gedeelde koffiepauzes, personeelsuitjes, of open kantoorruimtes, waar medewerkers makkelijk ervaringen kunnen delen; vragen stellen of feedback geven. 
    💡Begin je vergadering met een babbelkwartier.
    💡Introduceer op de wekelijkse teammeeting 'fout van van de week'. als een vast agendapunt 
  • Zet in op reflectie: Leren begint bij (zelf)bewustzijn. Weten waar je naartoe wilt, jezelf vragen stellen, je eigen sterktes kennen, ...Allemaal stappen om een leerproces effectief vorm te geven.
    💡Werk met reflectiekaarten die op het einde van een week of project worden bovengehaald en helpen terug te blikken. Bijv. Wat ging goed? Wat zou ik volgende keer anders doen?
  • Maak leren zichtbaar: Help medewerkers hun inzichten vast te leggen in een portfolio of persoonlijk ontwikkelplan.  
    💡Introduceer initiatieven zoals 'lunch&learn'-sessies, waarin collega’s in korte presentaties hun expertise delen.
    💡Start een intern platform waar medewerkers tips en ideeën kunnen uitwisselen, zoals een gedeeld Teams-kanaal.
  • Bied toegang tot informatie: Zorg voor toegankelijke bronnen zoals vaktijdschriften, online cursussen en een pc met internet voor iedereen.
    💡Installeer een boekenrek in de koffiecorner.
    💡Voorzie een extra pc voor medewerkers die geen toegang hebben tot internet en intranet, op een stille plek.
  • Verbreed werkervaringen: Geef afwisselende taken of uitdagende projecten om leren in de praktijk te brengen.  Sta toe dat medewerkers nieuwe werkwijzen of ideeën uitproberen. Dit kan bijvoorbeeld via kleine innovatieprojecten of door medewerkers tijd te geven om oplossingen te testen en te verbeteren.
    💡Werk met kleine innovatieprojecten en geef medewerkers tijd om oplossingen te testen en te verbeteren.
  • Zorg voor psychologische veiligheid: Creëer een cultuur waarin experimenteren, vragen stellen en fouten maken gewaardeerd worden.
    💡Bevraag hoe medewerkers het leerklimaat ervaren.
  • Stimuleer leerleiderschap: Ondersteun managers en direct leidinggevenden om leren op de agenda te zetten. Zorg ervoor dat zij zich bewust zijn van hun bijdrage aan een warm leerklimaat.
    💡Ga met management en leidinggevenden in gesprek over leren en het ontwikkelen van medewerkers en hoe zijn dit kunnen ondersteunen.
    💡Moedig leidinggevenden aan om een voorbeeldrol als lerende op te nemen.

Verbind mensen en stimuleer sociale interacties:

  • Werk aan vertrouwen: Plan gezamenlijke activiteiten en zorg voor informele ontmoetingsruimtes. Vertrouwen maakt hulp vragen makkelijker.
    💡Weet wie er brugfiguren zijn voor leren en betrek deze bij het leerbeleid. Bijv. de vakbondsvertegenwoordigers.
  • Gebruik interne expertise: Werk met mentoren, coaches en interne opleiders om kennisdeling te bevorderen.
    💡Koppel collega’s aan elkaar voor wederzijds leren en ondersteuning. 

Focus op feedback en reflectie:

  • Ontwikkel een feedbackcultuur: Leidinggevenden kunnen als rolmodel fungeren door feedback te geven en te vragen, en medewerkers hierin te begeleiden.
    💡Zet een laagdrempelig hulpmiddel in om collega’s uit te nodigen tot constructieve feedback. Bijvoorbeeld kaarten met vragen als: Waar ben ik goed in? Waar kan ik groeien?

Ondersteun diversiteit:

  • Mix teams: Zorg voor een divers personeelsbestand met verschillende achtergronden en expertises.
    💡Organiseer wisselleren. 

Een goede voedingsbodem voor informeel leren komt niet tot stand door ad hoc of eenmalige acties, maar door in te zetten op verschillende dimensies zoals kennisdeling of verbreding van werkervaringen. Leerleiderschap blijkt het belangrijkste aanknopingspunt om een positief leerklimaat tot stand te brengen.  Leidinggevenden hebben de grootste impact op de andere domeinen. 

 

 

Neem initiatief en werk aan je eigen ontwikkeling:

  • Reflecteer regelmatig: Sta dagelijks even stil bij wat je hebt geleerd en wat beter kan.
  • Vraag feedback: Anderen zien vaak dingen die jij zelf niet opmerkt. Gebruik die inzichten om te groeien.
  • Sta open voor nieuwe dingen: Durf nieuwe taken op te pakken en fouten te maken. Je leert hier veel van.
  • Deel je ervaringen: Bespreek successen en mislukkingen met collega’s en leer van elkaar.
  • Zoek inspiratie: Kijk wie je binnen of buiten je organisatie kan inspireren en benader hen actief.
  • Leerklimaat vragenlijst. Een vragenlijst die peilt naar hoe medewerkers het leerklimaat in je organisatie ervaren.
    > detecteert hoe medewerkers het leerklimaat percipiëren en biedt inspiratie voor acties 

 

  • Talentenkaart.  Een methodiek om de talenten binnen je team in beeld te brengen. 
    > maakt het makkelijk om te weten wie je hulp of advies kan vragen. 

Check de VIVO-toolbox voor meer praktische tools.