Kiesvoorkinderopvang - Veel gestelde vragen door werkgevers

Het project #kiesvoorkinderopvang kan heel wat vragen oproepen bij de werkgever die de WIO (Werknemer In Opleiding) zal tewerkstellen.

Onderstaand een overzicht van veel gestelde vragen én de antwoorden, per onderwerp.

Webinar december 2023

Herbekijk het webinar van 12/2023 voor de private kinderopvang

webinar-kinderopvang

Wettelijk kader

Het project wordt geregeld door de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) “Vormingsproject #kiesvoordekinderopvang” van 05/09/22 en is van toepassing op de werkgevers en de werknemers van de 331 (Enkel organisatoren van trap 2 en trap 3.)

Deze cao beschrijft onder welke voorwaarden men zich kandidaat mag stellen voor het project #kiesvoordekinderopvang en onder welke voorwaarden de opleiding kan gevolgd worden.

Elke werknemer die de selectieprocedure met succes doorlopen heeft, weerhouden wordt door de paritaire werkgroep zij-instroom van PC 331(VIVO) en die slaagt voor de opleiding binnen de tijdsduur dat door VIVO hiervoor toegestaan is (officiële bevestigingsbrief van VIVO aan de werknemer en werkgever), valt onder deze cao.

Een arbeidsovereenkomst bij een nieuwe werkgever

Het dient te gaan over een voltijdse arbeidsovereenkomst onbepaalde duur met daarin opgenomen volgende clausule:

’Zonder afbreuk te doen aan de wettelijke bepalingen met betrekking tot ontslag, is de werkgever er niet toe gehouden de “werknemer in opleiding” (cfr. het project #kiesvoorkinderopvang) aansluitend in dienst te houden indien de werknemer zelf stopt met het project, indien de werknemer niet slaagt voor de opleiding of indien de werkgever niet beschikt over een tewerkstellingsplaats bij het einde van de opleiding. Deze omstandigheden zijn voldoende reden om de overeenkomst te beëindigen met een wettelijke opzegtermijn.’

VIVO maakt geen gebruik van een modelovereenkomst. Iedere organisatie mag dus zijn eigen model gebruiken.

De werkgever verstuurt deze arbeidsovereenkomst naar VIVO wanneer deze ondertekend is door beide partijen.

De WIO (werknemer in opleiding) wordt aangeworven met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur waarvan de ingangsdatum samenvalt met de eerste schooldag van de opleiding waarvoor hij/zij werd geselecteerd. Hiervoor doet hij/zij best navraag bij de school waar hij/zij wenst te starten.

Neen. Deze voorbereidende lessen zijn vrijblijvend te volgen voor de startende WIO en worden georganiseerd vóór de officiële start van het schooljaar. De arbeidsovereenkomst kan daarom niet ingaan vanaf de start van deze introductielessen.

De WIO heeft tijdens de opleiding een dubbel statuut. Voor de wet en de werkgever blijft hij/zij eerst en vooral een werknemer en moet dus het werkreglement van de werkgever respecteren. Voor de school is de WIO student en moet daarom tevens rekening houden met het schoolreglement.

Voor de WIO moet geen specifieke codering aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) doorgegeven worden. De WIO wordt gewoon beschouwd als een werknemer analoog aan de andere werknemers uit de organisatie.

Voor KO: deze werknemer wordt niet meegerekend binnen de berekening van de kindratio.

Aangezien voor de dagen waarop les of stage gevolgd wordt, alsook de dagen waarop door de school georganiseerde activiteiten en de schoolvakanties in de loop van het schooljaar, loon betaald wordt, beschouwt de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid deze als arbeidsdagen.

De WIO is onderworpen aan de toepassing van de sociale zekerheidswetgeving voor werknemers (zoals de andere werknemers).

Dit is mogelijk, maar dit wordt niet aangeraden door VIVO.

De nieuwe werkgever dient te vallen onder Paritair Comité 331 (Enkel organisatoren van trap 2 en trap 3). De WIO dient eerst VIVO hiervan op de hoogte te brengen.

De cao voorziet geen speciale bescherming voor werknemers in opleiding.

OPGELET: Dankzij de arbeidsovereenkomst kan hij/zij genieten van het project #kiesvoorkinderopvang. Indien de WIO tijdens de opleiding zijn/haar ontslag krijgt, kan het project enkel verder gezet worden indien hij/zij een nieuwe werkgever vindt die eveneens deel uit maakt van het Paritair Comité 331 (Enkel organisatoren van trap 2 en trap 3)  en die akkoord gaat om het project over te nemen.

Het loon en andere vergoedingen

VIVO financiert volgende barema’s vanaf april 2022: barema klasse 3 trap 2A (= begeleidend personeel klasse P3).

VIVO vzw financiert de loonkost: het vakantiegeld, de eindejaarspremie, een verzekeringen en de patronale lasten van de werknemer (excl. extralegale voordelen) gedurende de volledige opleidingsduur.
De werkgever ontvangt een voorschot van € 7.500 per kwartaal, per medewerker om de loonkost te financieren. Er volgt ook een jaarlijkse afrekening. 

Tijdens de opleiding heeft de WIO de rechten die gelden binnen het Paritair Comité 331 (Enkel organisatoren van trap 2 en trap 3) dus ook een eindejaarspremie en vakantiegeld.

Indien u gebonden bent aan een ondernemings-cao, moet u zich houden aan deze cao en moet u dezelfde regels toepassen voor de WIO als voor alle andere werknemers.

De extralegale voordelen worden echter niet gefinancierd door het project #kiesvoorkinderopvang.

De WIO ontvangt tijdens de stageperiodes geen supplementen voor onregelmatige prestaties. Deze supplementen kunnen wel uitbetaald worden tijdens de zomermaanden wanneer hij/zij aan het werk is bij de werkgever.

De collectieve arbeidsovereenkomst in verband met de terugbetaling van de vervoerskosten is van toepassing voor de verplaatsing van de woonplaats naar de onderwijsinstelling.

De WIO dient aan de werkgever door te geven hoe de verplaatsing gebeurt (wagen, fiets of openbaar vervoer). Er wordt geen aparte berekening gemaakt voor de vervoersonkosten tussen de woonplaats en de stageplaatsen.

Er kan een aparte berekening opgemaakt worden voor de zomermaanden.

Het is voor de WIO niet toegestaan te werken tijdens de opleidingsmaanden (bv tijdens de korte schoolvakanties of tijdens het weekend). Zijn/haar werk bestaat erin de opleiding te volgen en hiervoor krijgt hij een loon. De vrije momenten tijdens het schooljaar worden gebruikt om te studeren of taken af te werken voor school. Door de vrijstelling van werken krijgt de WIO zo alle kansen om het diploma vlot te behalen. Om die reden mag hij/zij tevens geen nieuwe activiteit uitoefenen als zelfstandige, een flexi-job aangaan of werken als interim.

De WIO geniet tijdens het schooljaar niet van  ‘vrijstelling van arbeidsprestatie’ of VAP-dagen. De WIO heeft hier enkel recht op in de maanden juli en augustus.

Een werknemer mag dit verlof niet opnemen tijdens de opleidingsmaanden. Het is echter wel toegelaten om dit verlof in te plannen tijdens de zomermaanden.

OPGELET: Het ouderschapsverlof wordt dan opgenomen bovenop het wettelijk verlof.

De opleidingsuren worden aanzien als werkuren. Wettelijk wordt de WIO bijgevolg niet beschouwd als student maar als werknemer. Hierdoor heeft hij/zij geen recht op een studentencontract.

De WIO heeft recht op een éénmalig studiebeurs van € 800. Deze kan gebruikt worden als tussenkomst in de schoolkosten (inschrijvingsgeld, materiaal, studieboeken, …) en/of de kosten voor kinderopvang. De werkgever betaalt deze studiebeurs uit aan de WIO.

Deze studiebeurs wordt mee afgerekend, met de jaarlijkse eindafrekening.

Opgelet: deze studiebeurs wordt aanzien als een belastbaar vervangingsinkomen en dient daarom opgenomen te worden in de belastingfiche 281.10.

In de loop van het eerste schooljaar, bij één van de eerste lonen.

De werkgever mag dit registreren onder: voordelen alle aard 

De opleiding

De WIO mag in de cursussen en stages niet ongewettigd afwezig zijn voor meer dan één tiende van de duur ervan. Zo niet is de werkgever gerechtigd de WIO het loon gedurende het volgende trimester te ontzeggen.

De werknemer die aangeworven wordt binnen het kader van dit vormingsproject heeft het recht afwezig te zijn tijdens de volledige opleidingsperiode vanaf het begin ervan tot de laatste effectieve schooldag (jaarlijkse vakantie niet inbegrepen) met behoud van zijn loon dat op de gewone tijdstippen betaald wordt, om de lessen te volgen, de examens af te leggen en de stages door te maken. De stages worden, zo veel als mogelijk, gevolgd bij de werkgever van de werknemer in opleiding.

Er wordt gevraagd dat er minimaal 1 stageperiode bij de werkgever doorgaat (bij voorkeur de keuzestage).

De schoolvakantiedagen die plaatsvinden in de loop van het schooljaar, dat ingaat vanaf het begin van het schooljaar tot ten laatste de effectieve dag (les, stage of examen) van het schooljaar (of het semester indien de WIO met de opleiding beëindigd in januari), worden beschouwd als gewerkte dagen. Er kunnen dus geen verlofdagen toegekend worden tijdens deze periode!

De WIO kan na een opleidingsfase of een module van school veranderen. Hiervoor schrijft hij/zij zich uit bij zijn huidige school en bezorgt het inschrijvingsattest van de nieuwe school aan de werkgever en VIVO.

Een verlenging van een module of het opstarten van een ondersteunende module binnen de opleiding tot kinderbegeleider is NIET MOGELIJK.

De WIO dient de modules in een zo kort mogelijke tijd af te ronden. Het is bijgevolg niet mogelijk om modules deels op te nemen.

Voor kinderbegeleider is het dus ook NIET mogelijk een bijkomende module kinderbegeleider schoolgaande kinderen te volgen.

Hij/zij kan zich dus niet inschrijven voor de Aanvullende Algemene Vorming (behalen diploma secundair onderwijs) of een bijkomende module rond taalondersteuning zoals het zorgportaal (aangepast traject voor studenten die meer tijd nodig hebben om zich aan te passen aan de studies of die meer taalondersteuning nodig hebben) aangezien ook dit de duur van de opleiding verlengt.

Examens afleggen in een eventuele 2de zittijd dient te gebeuren in het afgesproken jaarlijks verlof van de WIO. Hiervoor worden geen extra verlofdagen toegekend.

Een jaar/semester opnieuw moeten doen, betekent stopzetting van het project aangezien dit de duur van het project verlengt.

Indien de WIO niet geslaagd is voor 1 of enkele vakken neemt hij/zij contact op met VIVO. VIVO contacteert vervolgens de school om na te gaan of deze vakken opnieuw opgenomen kunnen worden zonder verlenging van de duurtijd van het project.

In enkele uitzonderlijke gevallen kan de Paritaire werkgroep zij-instroom van PC 331 (VIVO) zich uitspreken over een eventueel recht op herkansen (bv. na langdurige afwezigheid door ziekte, zwangerschap,…).

De stopzetting van het project betekent tevens einde van de financiering. De werkgever laat VIVO weten of de WIO verder in dienst kan blijven binnen de organisatie. Indien dit niet het geval is, neemt VIVO de financiering van de wettelijke opzegtermijn op zich.

Wat zijn uw concrete opties/stappen die u dient te zetten als werkgever?

U beslist als werkgever om de werknemer in dienst te houden : de financiering vanuit het project kiesvoordezorg wordt stopgezet.

U beslist als werkgever om een einde te stellen aan de arbeidsovereenkomst. Hierbij zijn 2 mogelijkheden:

  • Er wordt beslist om in onderling overleg een einde te stellen aan de arbeidsovereenkomst (meestal gebeurt dit in het geval de WIO elders reeds een nieuwe arbeidsovereenkomst heeft). De financiering loopt tot de laatste dag van de arbeidsovereenkomst.
  • De werkgever beëindigt de arbeidsovereenkomst (op basis van de clausule die in de arbeidsovereenkomst opgenomen werd). Er zijn hierbij 2 situaties mogelijk:
    • De WIO volbrengt de opzegtermijn (en kan ingeschakeld worden in de werking tot het einde van de opzegtermijn)
    • De WIO wordt vrijgesteld van prestatie tijdens de opzegtermijn.
    • De arbeidsovereenkomst wordt onmiddellijk stopgezet en de opzegvergoeding wordt aan de WIO uitbetaald.

Belangrijk:

  • WIO’s die nog geen andere job hebben, kunnen best zelf hun arbeidsovereenkomst niet stopzetten aangezien ze in dat geval GEEN recht hebben op een werkloosheidsuitkering. Best is dus dat ze hun ontslag krijgen (mogelijk op basis van de clausule).
  • Het project kiesvoorkinderopvang financiert de opzegvergoedingen.

Eerst dient de WIO contact op te nemen met VIVO om dit te bespreken.

Indien hij/zij definitief besluit om te stoppen met de studies, vraag hij/zij de school een attest van nauwgezetheid waarop onderaan de laatste schooldag vermeld wordt. Dit attest bezorgt hij/zij per mail aan de werkgever en VIVO.

Opgelet: 

  • Stoppen met de studies kan ook betekenen dat de arbeidsovereenkomst met de werkgever ten einde loopt. We vragen daarom de werkgever om VIVO op de hoogte te brengen of de WIO al dan niet in dienst blijft binnen de organisatie.
  • Indien hij/zij beslist om af te haken, kan hij/zij later niet meer deelnemen aan projecten van VIVO.

De begeleiding van de werknemer in opleiding

De WIO volgt zijn stage bij de werkgever. Hierbij voorziet de werkgever de nodige begeleiding zoals bij andere stages binnen het volwassenonderwijs.

Nee, de medewerker die werd aangeworven in het kader van #kiesvoorkinderopvang, telt niet mee voor de kindratio tijdens de studies. 

Werken bij de werkgever tijdens de zomervakantie

Ja. Iedereen heeft recht op vakantiedagen.

  • Ofwel heeft hij/zij vakantiedagen opgebouwd bij een vorige werkgever.
  • Ofwel heeft hij/zij geen opgebouwde vakantiedagen en kan hij/zij onbetaald verlof nemen (bv werknemers uit de openbare sector, zelfstandigen).

De WIO heeft recht op wettelijke verlofdagen (20 dagen) en CAO-dagen die van toepassing zijn in de instelling.

De opleiding wordt beschouwd als werken. Vanaf de laatste schooldag van het huidig schooljaar tot de eerstvolgende schooldag moet hij/zij bij de werkgever werken maar mag in die periode ook het wettelijk verlof opnemen. Het is niet mogelijk om het verlof te plannen tijdens de andere schoolvakanties (zoals bv. de kerstvakantie)!

Het is echter aangeraden om rekening te houden met verplichtingen die voortvloeien uit de opleiding: bv. voor de voorbereiding en het afleggen van examens in een 2de zittijd moet hij/zij gebruik maken van de jaarlijkse verlofdagen. Hiervoor worden vanuit VIVO geen extra verlof- of afwezigheidsdagen toegekend.

De eigenlijke vakantieperiode tijdens de zomermaanden wordt in onderling akkoord met de werkgever bepaald, volgens de regels geldend bij de werkgever. Het project van laatstejaars stopt eind juni. Het wettelijk verlof kan bijgevolg ingepland worden over de rest van het jaar, net als bij de andere werknemers.

Ja. Indien de WIO onregelmatige prestaties levert, dient hij/zij hiervoor vergoed te worden volgens de sectorale afspraken.

Ziekte, arbeidsongeval en zwangerschap

In geval van ziekte brengt de WIO de werkgever en de school hiervan op de hoogte EN bezorgt hij/zij hen een doktersattest. Via mail verstuurt hij/zij tevens een kopie naar VIVO.

Indien de WIO verwond is tijdens het woon/stageverkeer, woon/schoolverkeer of tijdens een schoolactiviteit, moet hij/zij dit zo vlug mogelijk aan de werkgever melden.

De werkgever zal op zijn beurt een aangifte van arbeidsongeval opmaken (het volgen van de lessen en de stages staat nl. gelijk aan de “missie’ opgelegd door het contract).

De school kan ook haar verzekering aanspreken maar de wettelijke arbeidsongevallen-verzekering van de werkgever dekt het salaris indien hij/zij niet kan werken voor een langere periode, de verzekering van de school dekt alleen medische kosten (het verschil tussen het betaalde bedrag en de tussenkomst van de mutualiteit).

  • Eerst neem de WIO contact op met de school en vraagt welke de mogelijkheden zijn (lessen verder volgen en stages later inplannen bijvoorbeeld).
  • Hij/zij meldt de zwangerschap / ziekte en de afspraken met de school aan de werkgever EN VIVO. VIVO gaat hiermee naar de Paritaire werkgroep zij-instroom van PC 331.
  • Indien hij/zij het volgende instapmoment wenst te herstarten met de opleiding stuurt hij/zij VÓÓR de herstart een motiverend schrijven naar VIVO.
  • De WIO krijgt een bevestigend schrijven van VIVO (de werkgever krijgt hiervan een dubbel).
  • Ter info: Voor zwangere werkneemsters in opleiding is dezelfde reglementering van toepassing als op zwangere werkneemsters in de organisatie (verwittigen van de werkgever, arbeidsgeneesheer,…). Indien de schoolarts beslist om haar preventief te verwijderen op de stage, wordt het beleid van de school gevolgd.

De regeling van het geboorteverlof (= vaderschapsverlof) is van toepassing op alle werknemers die worden tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst onder de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Niet alle scholen houden echter rekening met het vaderschapsverlof. Binnen een aantal scholen kan een student zeker een aantal ‘gewettigde dagen’ hiervoor aanvragen. De WIO bevraagt zich dus best in de school waar hij of zij zich inschreef.

De dagen vaderschapsverlof (die niet opgenomen konden worden) kunnen eventueel wel opgespaard worden tot de zomervakantie (indien binnen de 4 maanden na de bevalling).

Ter info: het geboorteverlof bedraagt 15 dagen wanneer de geboortedatum vóór 1 januari 2023 was en 20 dagen vanaf 1 januari 2023.

Voor alle persoonlijke of familiale problemen en onvoorziene gebeurtenissen tijdens de opleiding, raden wij aan om altijd onmiddellijk contact op te nemen met VIVO. Het is belangrijk om de verantwoordelijke van het project op de hoogte te brengen van de situatie.

Stopzetting project

Het project wordt stopgezet in volgende situaties:

  • De WIO is voor meer dan één tiende van de cursussen ongewettigd afwezig.
  • De WIO is niet geslaagd voor het studiejaar/semester waarvoor hij/zij is ingeschreven (bissen is niet mogelijk behalve in gevallen erkend door de Paritaire werkgroep zij-instroom van PC 331 van VIVO).
  • De WIO die, na aanvaarding van zijn kandidatuur, een nieuwe winstgevende activiteit uitoefent als zelfstandige, als werknemer of in het raam van een statuut van uitzendarbeid.

Na de opleiding

Neen. Zowel de werkgever als de WIO kunnen een einde stellen aan de arbeidsovereenkomst. Indien een job aangeboden wordt, dient er wel een bijlage toegevoegd te worden bij de bestaande arbeidsovereenkomst (of een nieuwe arbeidsovereenkomst te tekenen).

Na het succesvol doorlopen van de opleiding wordt de WIO tewerkgesteld als kinderbegeleider baby’s en peuters en wordt de WIO betaald conform de loonschaal die van toepassing is voor de functie die hij/zij uitoefent. De studiejaren in het kader van het vormingsproject #kiesvoorkinderopvang worden meegenomen voor het bepalen van de geldelijke anciënniteit.

Neen, de WIO is vrij in de keuze van werkgever. De arbeidsovereenkomst onbepaalde duur kan opgezegd worden mits respecteren van de wettelijke opzegtermijn.

Er wordt wel gevraagd om na de opleiding minstens 5 jaar te werken als kinderbegeleider baby’s en peuters in de Vlaamse welzijnssector, tenminste met een halftijdse arbeidsovereenkomst en bij voorkeur bij de initiële werkgever.